Nếu nhÆ° Ä‘ang tìm kiếm cách hÆ°á»›ng dẫn chi tiết viết blog thì bà i viết nà y dà nh cho bạn. Má»™t blog hay website nói chung gồm 2 phần: phần ná»™i dung và phần kỹ thuáºt. Ná»™i dung là những thứ liên quan đến chủ Ä‘á», từ khóa, bà i viết,… Có thể nói phần ná»™i dung nà y nhÆ° “phần má»mâ€. Mình có viết má»™t bà i vá» xác định những thứ nà y trong má»™t bà i viết khác. Nếu bạn chÆ°a Ä‘á»c thì xem ở dÆ°á»›i nhé.
HÆ°á»›ng Dẫn Viết Blog Kiếm Tiá»n, Nghá» Tay Trái Cho Dân Công Sở
Còn phần kỹ thuáºt là những thứ liên quan đến “phần cứngâ€. Tức là bạn sẽ cần trả lá»i những câu há»i nhÆ° sau:
- Bắt đầu viết blog từ đâu sau khi có ý tưởng?
- Dùng các công cụ gì để tạo blog?
- Chi tiết các bước thực hiện như sau?
- Sau khi đã tạo xong thì duy trì và phát triển blog như thế nà o?
Bà i viết nà y sẽ giải đáp các câu há»i đó. Let’s go!
Các thà nh phần của một trang blog, website
Có nhiá»u cách để bắt đầu viết blog, từ miá»…n phà đến trả phÃ. Có nhiá»u bạn sá» dụng các ná»n tảng miá»…n phà để bắt đầu viết blog. Mạng xã há»™i nhÆ° Facebook, Twitter, Instagram hay Tiktok, Tumblr, Linkedin… Äây Ä‘á»u là những nÆ¡i bạn có thể chia sẻ những kiến thức, kinh nghiệm của mình. NhÆ°ng nếu bạn muốn phát triển viết blog nhÆ° má»™t nghá» nghiêm túc thì có thể chá»n WordPress. Äây là má»™t mã nguồn mở dùng để xuất bản blog, website được viết bằng ngôn ngữ láºp trình. Tất nhiên, Ä‘a phần chúng ta Ä‘á»u không biết đến láºp trình là gì. NhÆ°ng không vì váºy mà không tạo được blog hay website cho riêng mình. Trong bà i hÆ°á»›ng dẫn chi tiết viết blog nà y, mình sẽ hÆ°á»›ng dẫn chi tiết.
Äể tạo má»™t trang web, bạn cần thá»±c hiện các bÆ°á»›c sau:
Chá»n và đăng ký tên miá»n (domain)
Äây nhÆ° “địa chỉ nhà †cho blog của bạn. Và dụ: nghecongso.com là má»™t tên miá»n.
Äể kiểm tra và đăng ký tên miá»n, bạn có thể đăng ký tại các nÆ¡i sau:
Một số nhà cung cấp
- Namecheap (recommend)
- Namesilo
- Domain.com
- Tinohost (Việt Nam)
- PA Việt Nam
- Mắt Bão
- Mona Media
- GoDaddy
- Bluehost
Bạn có thể và o các link trên để kiểm tra tên miá»n bạn muốn. Mình thì thÆ°á»ng mua ở Namecheap. Còn mua tên miá»n .vn ở Việt Nam thì chá»n Tinohost.
Sau khi kiểm tra, nếu tên miá»n đó vẫn còn có thể đăng ký, hãy chá»n ngay cho mình. Chi phà 1 năm cho tên miá»n phổ biến cÅ©ng không quá đắt, chỉ tầm và i chục nghìn đến và i trăm nghìn.
Quy tắc chá»n tên miá»n
- Cà ng ngắn cà ng tốt nhưng có ý nghĩa
- Dá»… nhá»›, dá»… phát âm, Ä‘á»c ra từ có nghÄ©a
- Không gây nhầm lẫn vá»›i các tên miá»n khác
- Khó viết sai chÃnh tả
- Liên quan đến lĩnh vực và chủ đỠbạn viết
- Ưu tiên các đuôi phổ biến như: .com, .vn, .net, .edu,…
Chá»n và đăng ký nÆ¡i lÆ°u trữ web (hosting)
Nếu domain nhÆ° địa chỉ nhà thì hosting nhÆ° “miếng đất†để bạn xây nhà . Äây là kho lÆ°u trữ để bạn đăng thông tin, hình ảnh, video,… blog của mình. Hosting cÅ©ng có nhiá»u dạng. NhÆ°ng có thể hiểu gồm 2 dạng chÃnh cần biết là shared host và VPS.
Shared host
Trên cùng má»™t máy chủ, sẽ só nhiá»u website dùng chung bá»™ nhá»›, dung lượng Ä‘Ä©a, băng thông. Giống nhÆ° bạn sá» dụng “sổ hồng chung†váºy. Tức là có nhiá»u căn nhà được xây dá»±ng trên cùng má»™t miếng đất.
Ưu điểm:
- Rẻ
- Dá»… sá» dụng, không đòi há»i nhiá»u kến thức vá» kỹ thuáºt
- Máy chủ có cấu hình sẵn
- Nhà cung cấp dịch vụ sẽ quản lý, váºn hà nh server
Nhược điểm:
- Khi có nhiá»u ngÆ°á»i cùng truy cáºp và o các web trên cùng 1 server, tốc Ä‘á»™ website sẽ cháºm. Có nghÄ©a là dù nhà bạn chỉ có 5 khách đến thâm. NhÆ°ng nhà hà ng xóm (trên cùng miếng đất) có 2000 khách đến thăm. Thì ngÆ°á»i thứ 6 và o nhà bạn sẽ cháºm hÆ¡n. Và có thể không còn đủ chá»— để và o nhà bạn nếu đã quá đông khách và o nhà hà ng xóm.
- Ãt quyá»n kiểm soát máy chủ.
Một số nhà cung cấp như:
- Blue HostÂ
- A2 Hosting
- Hawk HostÂ
- Stable Host
- Hostinger
Bạn có thể và o các link trên để kiểm tra tên miá»n bạn muốn. Mình thì thÆ°á»ng mua ở Hawk Host, Stable Host hoặc A2 Hosting.
VPS
Äây là “sổ hồng riêngâ€, kiểu nhÆ° phân lô bán ná»n, má»—i ná»n má»—i sổ.
Ưu điểm:
- Äã là nhà riêng thì không đụng chạm đến những nhà khác. Tức là tốc Ä‘á»™ website của bạn không bị ảnh hưởng bởi hà ng xóm.
- Có đầy đủ quyá»n kiểm soát server
- Dễ dà ng nâng cấp
- Không mất chi phà cho việc quản lý, váºn hà nh bởi ngÆ°á»i khác
Nhược điểm:
- Giá cao hơn, dĩ nhiên.
- Phải có kiến thức để tự quản lý server
Một số nhà cung cấp như:
- Digital Ocean (recommend)
- Linode
- Vultr
- Azdigi (Việt Nam)Â
- Tinohost (Việt Nam)
- Hostinger
Bạn có thể và o các link trên để kiểm tra tên miá»n bạn muốn. Mình thì thÆ°á»ng mua ở Digital Ocean, Tinohost hoặc Azdigi.
Khuyến nghị
Nên sá» dụng VPS. Mặc dù nó hÆ¡i khó sá» dụng má»™t chút, nhÆ°ng vá» lâu dà i sẽ ổn hÆ¡n. (Bạn cÅ©ng đâu muốn blog mình chỉ sá» dụng và i tháng đúng không?) Hiện tại cÅ©ng có nhiá»u cách để quản lý VPS. Nó giúp bạn có thể sá» dụng VPS mà không cần biết code nhiá»u. Mình sẽ hÆ°á»›ng dẫn chi tiết viết blog và thiết kế nhÆ° phÃa dÆ°á»›i.
Giao diện (theme)
Sau khi có đất (hosting), địa chỉ nhà (domain), chúng ta bắt đầu xây blog. Lúc nà y theme giống nhÆ° “căn nhà â€. Äây là bÆ°á»›c quyết định xem blog bạn sẽ nhìn ra sao.
Có rất nhiá»u giao diện từ miá»…n phà đến trả phÃ. Có thể có sẵn để tải xuống từ trang web chÃnh thức của WordPress. Hoặc tải từ các nhà cung cấp bên ngoà i. Má»™t số theme miá»…n phà tốt nhÆ°:
- Astra
- GeneratePress
- OceanWP
- ColorMag
Äến những theme trả phà nhÆ°:
- Flatsome
- JNews
- Porto
- The7
- Beyot
Má»—i theme khác nhau sẽ có giao diện khác nhau. Tùy và o mục Ä‘Ãch sá» dụng mà dùng các theme khác nhau. CÅ©ng giống nhÆ° bạn xây nhà váºy. Nhà cấp 4 sẽ khác, biệt thá»± sẽ khác. Nhà xây để là m nhà hà ng sẽ khác, nhà để ở sẽ khác. Chúng ta cÅ©ng không cần phải biết quá nhiá»u loại theme. Chỉ cần biết má»™t và i theme để là m là đủ.
Plugin
Äây là các phần mở rá»™ng cho WordPress, giúp bạn thêm chức năng má»›i và o trang web của mình. Có hà ng ngà n plugin WordPress miá»…n phà và trả phÃ.
Và dụ như:
- Bạn muốn có bảo vệ cho nhà của mình, thì cần plugin bảo máºt. (và dụ: iThemes security)
- Bạn muốn blog mình nhanh hơn, thì cần plugin tăng tốc. (và dụ: WP Rocket)
- Hay muốn glog mình thân thiện Google, dễ lên top Google, thì cần plugin SEO. (và dụ: Yoast SEO)
Thông thÆ°á»ng, má»™t số plugin mình hay dùng là :
- iThemes Security: bảo máºt website
- Yoast SEO/Rankmath: tối ưu bà i viết cho tìm kiếm Google
- WP Rocket: tăng tốc website
- WooCommerce: tạo sản phẩm, nháºn Ä‘Æ¡n hà ng,…
- SSL: cÅ©ng là má»™t dạng bảo máºt
- Contact Form 7/Ninja Forms: để tạo form thu tháºp thông tin khách hà ng
- Elementor/WPBakery Page Builder: là m web chỉ bằng cách kéo, thả các thà nh phần.
- TinyMCE Advanced: nhiá»u tÃnh năng hÆ¡n cho soạn thảo văn bản.
- WP Smush/Imagify: tối ưu hình ảnh trên blog
- Fixed TOC: tạo mục lục tự động cho bà i viết.
Chỉ cần cà i đặt thêm 1 số plugin cÆ¡ bản nà y. Vì cÆ¡ bản trong theme đã có hầu nhÆ° những gì chúng ta cần. Trong bà i hÆ°á»›ng dẫn chi tiết viết blog nà y, mình có Ä‘Ãnh kèm bên dÆ°á»›i link bà i viết vá» các theme và plugin thông dụng. Bạn có thể xem thêm để download.
Theme và Plugin, bạn có thể download tại bà i viết nà y
Tổng Hợp Các Theme và Plugin Cần Thiết (Và Nơi Download Chúng)
Hướng dẫn chi tiết viết blog theo các bước
Ok, bây giỠchúng ta đã có đầy đủ những thứ cần thiết. Bắt đầu tạo blog thôi.
Nếu như bạn còn loay hoay chưa biết bắt đầu từ đâu thì có thể tham khảo cách là m hướng dẫn chi tiết viết blog của mình dưới đây
Mua tên miá»n Namecheap
BÆ°á»›c 1: Äăng ký/ Äăng nháºp
- Và o website của Namecheap
- Góc trên bên phải, chá»n Account
Nếu bạn đã có tà i khoản thì Sign in. Nếu chÆ°a có thì Sign up, Ä‘iá»n các thông tin và tiếp tục.
BÆ°á»›c 2: Kiểm tra tên miá»n
Bạn kiểm tra tên miá»n mình muốn xem còn mua được không. Có và i tên miá»n giá trị cao (tên đẹp, đặc biệt) và cÅ©ng có cái chỉ và i $
Chá»n 1 cái xong Add to cart
Bước 3: Thanh toán
Nhìn góc phải bên dÆ°á»›i, chá»n Checkout
Chá»n số năm bạn muốn mua tên miá»n. Còn Auto-Renew là tá»± Ä‘á»™ng mua lại sau khi số năm bạn chá»n hết hạn. Xong thì Confirm
Bạn nháºp các thông tin cá nhân, và điá»n thông tin thẻ tÃn dụng rồi Continue.
Bạn và o Dashboard => Domain List để xem tên miá»n mình đã mua.
Mua VPS Digital Ocean
BÆ°á»›c 1: Äăng ký/Äăng nháºp
- Và o website của Digital Ocean
(Äang có chÆ°Æ¡ng trình khuyến mãi 200$ sá» dụng trong 2 tháng cho tà i khoản má»›i) - Góc trên bên phải, chá»n Log in hoặc Sign up
- KÃch hoạt email confirm
- Äiá»n thông tin thẻ tÃn dụng của bạn
Bước 2: Tạo droplet
- Góc trên, bên phải, chá»n Create => Droplet
- Choose Region: chá»n Singapore. Vị trà đặt máy chủ gần Việt Nam sẽ cho truy cáºp nhanh hÆ¡n.
Choose an image: chá»n Ubuntu. Hiểu nôm na kiểu nhÆ° hệ Ä‘iá»u hà nh Windows
Choose Size: Chá»n Basic => Regular => $4/mo. Äây là gói rẻ nhất cho bạn để bắt đầu. Giá là 4$/tháng. Sau nà y mình có thể nâng cấp lên sau nếu có nhu cầu, nên bÆ°á»›c nà y không cần chá»n gói cao.
Choose Authentication Method: Chá»n Password. Sau đó đặt máºt khẩu cho Droplet.
Xong bấm Create Droplet. Lúc nà y sẽ có 1 IP, bạn lưu nó lại.
BÆ°á»›c 3: Truy cáºp và cấu hình
Nhìn bên trái, dÆ°á»›i chá»— Manage, chá»n Droplets. Sau đó hiện ra droplet của bạn, bấm và o nó. Sau đó hiện ra bảng nhÆ° bên dÆ°á»›i. Chá»n Access rồi chá»n Launch Droplet Console
Sau đó, copy và paste (bằng cách click phải, chá»n paste) dòng lệnh nà y và o VPS. BÆ°á»›c nà y nhằm để set up 1 script để bạn có thể dùng VPS mà không cần code.
Sau đó, là m theo các hướng dẫn
Port SSH: mặc định là 22. Bạn hãy nháºp 1 port má»›i của riêng mình nhé (để bảo máºt tốt hÆ¡n). Và dụ 1991
Kết nối VPS với Domain với nhau
Äợi cho cà i đặt hoà n tất. Bạn quay lại chá»— Manage => Droplets => Access => Launch Droplet Console.
Nháºp: larvps rồi Enter để và o VPS của mình. Nó ra các tÃnh năng nhÆ° bên dÆ°á»›i. Äể sá» dụng tÃnh năng nà o, chỉ cần bấm số tÆ°Æ¡ng ứng rồi Enter.
Äể kết nối VPS vá»›i Domain thì các bạn là m nhÆ° sau:
Bước 1: kết nối VPS với Domain
Nháºp số 1 (tÆ°Æ¡ng ứng Quan ly Domain) rồi Enter
Nháºp số 2 (tÆ°Æ¡ng ứng Them – Domain/SubDomain), rồi Enter
Bạn nháºp tên domain má»›i mua ở Namecheap và o, và dụ abc.com, rồi Enter
- Nó há»i: Ban co muon cai dat WordPress cho abc.com? (y/n): thì nháºp chữ “y†(tÆ°Æ¡ng ứng yes), rồi Enter
- Nó há»i: Mac dinh se thay prefix wp_ de bao mat (y/n): thì nháºp “yâ€, rồi Enter
Äợi cho nó cà i WordPress. Sau đó bạn lÆ°u các thông tin lại.
BÆ°á»›c 2: trá» Domain vá» VPS
Äăng nháºp và o Namecheap
Trong danh sách tên miá»n của bạn, có chữ Manage ở chá»— tên miá»n. Nhấp và o nó.
Chá»n tab Advance DNS, rồi nháºp các thông tin nhÆ° bên dÆ°á»›i
Sau đó bấm Add New Record (mà u Ä‘á»), thêm tiếp 1 dòng nhÆ° bên dÆ°á»›i
BÆ°á»›c 3: Cà i SSL bảo máºt cho blog
Có nhiá»u cách đăng ký SSL, nhÆ°ng để tiết kiệm, mình sẽ đăng ký qua Cloudflare.
Bạn và o Cloudflare để đăng ký 1 tà i khoản.
Äăng nháºp Cloudflare, góc trên bên phải, chá»n Add site. Nháºp tên domain của bạn rồi Add site
Kéo xuống chá»n Free rồi Continue
Bước Review DNS records, tiếp tục Continue.
BÆ°á»›c Change your nameservers, bạn sẽ thấy ở mục số 4. Add Cloudflare’s nameservers 2 dòng tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° hình:
Bây giỠquay lại Namecheap, chỗ Domain List, rồi Manage
Chá»n tab Domain, kéo xuống chá»— NAMESERVERS, chá»n Custom DNS. Sau đó nháºp 2 dòng bên Cloudflare qua đây và lÆ°u lại.
Bước 4: Cấu hình cho blog
Bạn và o Chrome, truy cáºp và o blog của mình abc.com
Chá»n English rồi Continue
Bạn Ä‘iá»n các thông tin nhÆ° bên dÆ°á»›i và lÆ°u lại thông tin để đăng nháºp vá» sau
NhÆ° váºy, đến bÆ°á»›c nà y, cÆ¡ bản bạn đã cà i đặt xong 1 blog.
Äể đăng nháºp và o blog, bạn truy cáºp và o link: abc.com/wp-admin/
- abc.com là tên miá»n của bạn
- Username và password là thông tin bạn đã cấu hình ở trên
Hiển thị tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° bên dÆ°á»›i là thà nh công. Bây giá» thì bắt đầu viết blog kiếm tiá»n thôi.
Ok, bây giá» cÆ¡ bản bạn đã có 1 blog riêng cho mình. Bà i viết nà y mình đã hÆ°á»›ng dẫn chi tiết viết blog. Bạn có thể tạo 1 blog cho dù không biết gì vá» code hay láºp trình. Bà i viết tiếp theo mình sẽ hÆ°á»›ng dẫn chi tiết kết nối Theme, Plugin và o blog. CÅ©ng nhÆ° cách viết bà i và set up má»™t trang blog đẹp.
Nếu bạn thấy ná»™i dung nà y hữu Ãch, hãy má»i mình má»™t ly cafe nhé!